Türk Dillilere Türkiye Türkçesi Öğretimine İlişkin Akademik Yayınların Betimsel Analizi
(Descriptive Analysis of Academic Publications on Teaching Turkey Turkish to Turkish People )

Yazar : Mine AKDEMİR    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 3(1)
Sayfa : 45-65
Doi : 10.47834/utoad.58
    


Özet

Türk dillilere Türkiye Türkçesi öğretimine yönelik çalışmalar son yıllarda artış göstermeye başlamıştır. Bu çalışmaların tespiti, nasıl ve ne şekilde yapıldığının belirlenmesi alana yön göstermesi bakımından önemlidir. Bu bağlamda alanyazın tarandığında çalışmalara yönelik analizlerin yapıldığı fakat bu çalışmaların yeterli düzeyde olmadığı tespit edilmiştir. Bu durum, Türk dillilere Türkiye Türkçesi öğretimiyle ilgili analiz çalışmalarına ağırlık verilmesini gerekli hale getirmiştir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, 1994-2022 yılları arasında Türk dillilere Türkiye Türkçesi öğretimiyle ilgili hazırlanmış lisansüstü tezlerin ve makalelerin betimsel analizlerini yaparak çalışmaların eğilimlerini belirlemektir. Nitel bir çalışma olarak desenlenen araştırmada veriler belgesel tarama tekniğinden yararlanılarak toplanmıştır. Buna göre Ulusal Tez Merkezi, Dergipark ve Google Akademik veri tabanları taranarak toplamda 30 tez ve 40 makale çalışma kapsamına alınmıştır. İlgili çalışmalar, yıl, tür, konu, yöntem, veri toplama araçları ve hedef kitleye göre gruplandırılarak grafikler halinde sunulmuştur. Çalışmanın bulgularına göre en fazla çalışma makale düzeyinde; en az çalışma doktora düzeyinde hazırlanmıştır. Konularına göre ağırlıklı olarak sorun, problem, hata ve yanlışlar üzerinde durulmuştur. Çalışmalarda genellikle nitel yöntem tercih edilmiş, verilerin toplanmasında anket, tarama ve doküman incelemesi tekniğinden yararlanılmıştır. Hedef kitleye göre bakıldığında çalışmaların en fazla Kırgız ve Kazak Türklerine yönelik; en az ise Azerbaycan ve Özbek Türklerine yönelik hazırlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlardan hareketle çalışmanın alanda yapılacak yeni çalışmalara yön göstermesi ve alana bütüncül bir bakış açısıyla katkı sunması beklenmektedir.



Anahtar Kelimeler

Türk Dilli, Türkiye Türkçesi, Alanyazın Taraması, Betimsel Analiz, Eğilim.



Abstract

Studies on teaching Turkey Turkish to Turkish speakers have started to increase in recent years. It is important to determine these studies, to determine how and in what way they are done, in terms of guiding the field. In this context, when the literature was scanned, it was determined that analyzes were made for the studies, but these studies were not sufficient. This situation has made it necessary to focus on analysis studies on teaching Turkey Turkish to Turkish speakers. In this context, the aim of the study is to determine the disposition of the studies by making descriptive analyzes of postgraduate theses and articles about teaching Turkey Turkish to Turkish speakers between the years 1994-2022. In the research, which was designed as a qualitative study, the data were collected using the documentary scanning technique. Accordingly, a total of 30 theses and 40 articles were included in the study by scanning the National Thesis Center, Dergipark and Google Scholar databases. Related studies are presented in graphics, grouped according to year, genre, subject, method, data collection tools and target audience. According to the findings of the study, the highest number of studies were at the article level; at least the study was prepared at the doctoral level. According to the subjects, mainly problems and mistakes were emphasized. Qualitative methods were generally preferred in the studies, and survey, scanning and document analysis techniques were used in the collection of data. Considering the target audience, most of the studies are aimed at Kyrgyz and Kazakh Turks; At least, it was concluded that it was prepared for the Azerbaijani and Uzbek Turks. Based on these results, it is expected that the study will guide new studies in the field and contribute to the field with a holistic perspective.



Keywords

Turkish Language, Turkey Turkish, Literature Review, Descriptive Analysis, Disposition