Harf İnkılabı Sürecinde Vakit Gazetesinde Halka Türkçe Öğretimi
(Turkish Teaching to Public in Vakit Newspaper during the Alphabet Reform Process )

Yazar : Yunus Emre ÇEKİCİ    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 3(1)
Sayfa : 1-12
Doi : 10.47834/utoad.53
    


Özet

Türkiye Cumhuriyeti’nde 1 Kasım 1928 tarihinde Latin harfleri esaslı Türk alfabesinin kabul edilmesinin ardından kapsamlı bir okuma yazma seferberliği düzenlenmiştir. Bu süreç tarih alan yazınında “harf inkılabı” olarak adlandırılmaktadır. Harf inkılabı sürecinde çeşitli kurumlarda halka okuma yazma öğretilmiş, ayrıca bazı gazetelerde de halka okuma yazma öğretimi kapsamında değerlendirilebilecek sayfalara yer verilmiştir. Bu gazetelerden biri de Vakit gazetesidir. Vakit gazetesinde yer alan “(Vakt)ın Millet Mektepleri Sayıfası” başlıklı bölümde, halka eğitim vermek için çeşitli bilgi ve metinler mevcuttur. Bu sayfadaki bazı bölümler, genel eğitimin yanı sıra halka Türkçe öğretmeyi amaçlayan bir içeriğe de sahiptir. Bu bağlamda Vakit gazetesinin Türkçe öğretim tarihi açısından önemli bir yere sahip olduğu söylenebilir. Bu çalışmada, Vakit gazetesinin 1929 yılındaki bazı sayılarında yer alan “(Vakt)ın Millet Mektepleri Sayıfası” başlıklı bölümü Türkçe öğretimi açısından incelemek amaçlanmıştır. Bu kapsamda “(Vakt)ın Millet Mektepleri Sayıfası” başlıklı bölümün yer aldığı 1929 yılında yayımlanmış 58 gazete örneklem olarak seçilmiştir. İncelenen gazeteler 4 Kânunusani 1929-3 Mart 1929 tarihleri arasında yayımlanmıştır. Doküman incelemesi yönteminin kullanıldığı çalışmada veriler, içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Çalışmada, harf inkılabı sürecinde Vakit gazetesinin halka Türkçe öğretiminde etkin bir rol oynadığı tespit edilmiştir.



Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretim tarihi, harf devrimi, ilk okuma yazma öğretimi, Vakit gazetesi.



Abstract

After the adoption of the Turkish alphabet based on Latin letters on November 1, 1928, in the Republic of Turkey, a comprehensive literacy campaign was organized. This process is called the “alphabet reform” in the historical literature. During the alphabet reform process, reading and writing were taught to the public in various institutions, and some newspapers also included pages that could be evaluated within the scope of teaching literacy to the public. One of these newspapers is Vakit newspaper. In the section titled “National Schools Page of Vakit Newspaper” in Vakit newspaper, various information and texts are available to provide education to the public. In this context, it can be said that Vakit newspaper has an important place in the history of Turkish teaching. In this study, it was aimed to examine the section titled “National Schools Page of Vakit Newspaper” in some issues of Vakit newspaper in 1929 in terms of Turkish teaching. In this context, 58 newspapers published in 1929, including the section titled "National Schools Page of Vakit Newspaper", were selected as samples. The examined newspapers were published between 4 January 1929 and 3 March 1929. In the study, in which the document analysis method was used, the data were analyzed with the content analysis technique. In the study, it was determined that Vakit newspaper played an active role in teaching Turkish to the public during the alphabet reform process.



Keywords

History of Turkish teaching, alphabet reform, initial literacy, Vakit newspaper.