Abstract


Dijital Hikâyelerin Ortaokul Öğrencilerinin Dinleme Tutumuna Etkisi

Araştırma, dijital hikâyelerin dinleme tutumuna etkisini incelemek amacıyla, karma yöntem araştırma desenlerinden açıklayıcı ardışık desen kullanılarak hazırlanmıştır. 2023-2024 eğitim-öğretim yılı II. döneminde Kars merkezde bulunan bir ortaokulda okuyan 72 öğrenciyle 8 haftalık bir çalışmayı kapsayacak şekilde yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak dinleme tutumu ölçeği ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında deneysel desenlerden ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışmada deney grubunun dersleri dijital hikâye anlatımı kullanılarak planlanmış, kontrol grubunda ise mevcut yöntemlerle ders işlenmiştir. Deneysel uygulama sonunda dinleme tutumu ölçeği son test olarak uygulanıp, elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel aşamasında olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak deney grubu öğrencilerinden gönüllü 20 kişiyle görüşme yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler değerlendirilmiş, bulgular yorumlanarak sunulmuştur. Araştırma sonucunda deney ve kontrol grubu öğrencilerinin dinleme tutum ölçeği ön test ve son test puanları istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır. Deney grubu öğrencilerinin puanlarının aritmetik ortalamasının kontrol grubu öğrencilerinin puanlarının aritmetik ortalamasından yüksek olduğu görülmüş, yapılan analizler sonucunda istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Yapılan görüşmelerden elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin dijital hikâye uygulamasına ilişkin görüşlerinin çoğunlukla olumlu olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, dijital hikâyelerin öğrencilerin dinleme tutumuna yönelik görüşlerinde olumlu etkisinin olduğu saptanmıştır.

Keywords

Dijital hikâyeler, dinleme becerisi, dinleme tutumu, eğitim teknolojileri, Türkçe eğitimi.
Kaynakça

Al-Mansour, N. S. (2011). The effect of teacher’s storytelling aloud on the reading comprehension of Saudi elementary stage students. Journal of King Saud University-Languages and Translation, 23(2), 69-76.

Arkonaç, S. A. (2001). Sosyal Psikoloji. İstanbul: Alfa

Batluralkız, Ç. ve Karakuş Tayşi, E. (2021). Basılı ve dijital ortamlarda ortaokul öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırılması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1039-1050.

Bilgiç Yıldız, A., ve Savaş, B. (2019). Ezop Masallarının Dinleme Becerisine Etkisi. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 3(2), 185-208.

Can, A. (2014). Bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.

Ciğerci, F. M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde dinleme becerilerinin geliştirilmesinde dijital hikâyelerin kullanılması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi.

Çiftçi, M. (2019). Dijital hikayelerin ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuma becerileri üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aksaray Üniversitesi.

Demir Atalay, T., ve Melanlıoğlu, D. (2016). Ortaokul öğrencileri için dinleme stratejileri ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. A. U¨. Tu¨rkiyat Aras¸tırmaları Enstitu¨su¨ Dergisi, (57), 1885-1904.

Epçaçan, C. (2013). Temel bir dil becerisi olarak dinleme ve dinleme eğitimi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı)11, 331-357.

Göçen, G. (2014). Dijital öyküleme yönteminin öğrencilerin akademik başarı ile öğrenme ve ders çalışma stratejilerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.

Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayınları.

Hamdy, M. F. (2017). Dijital hikâye anlatımı kullanımının öğrencilerin okuduğunu anlama ve dinlediğini anlama üzerine etkisi. İngiliz ve Arap Dili Öğretimi Dergisi, 8(2), 112-123.

Hartley J. ve McWilliam K. (2009). Computational Power Meets Human Contact, Story Circle. John Hartley & Kelly McWilliam (Ed). Wiley-Blackwell.

Kandemir, M. ve Bay, Y. (2023). Dijital hikâye kullanımının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 13(2), 339-358.

Karakuş Tayşi, E. ve Özbay, M. (2016) Ortaokul öğrencileri için dinlemeye yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 187-199.

Küngerü, A. (2016). Bir ifade aracı olarak dijital öykü anlatımı. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), 1(2), 33-45.

Leech, N. L. & Onwuegbuzie, A. J. (2007). A typology of mixed methods research designs. Qual Quant, 43, 265–275.

Okcan, A. (2023). Görev temelli dil öğretim yaklaşımının 4 sınıf İngilizce dersi dinleme becerisine etkisinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.

Öz, M. F. (2011). Uygulamalı Türkçe Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.

Özbay, M. (2011). Türkçe özel öğretim yöntemleri 1. (4.baskı). Ankara: Öncü Kitap.

Özgüven, İ. E. (2000). Psikolojik Testler. Ankara: PDREM.

Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.

Polater, C. (2019). İlkokul dördüncü sınıfta dijital öykü yöntemiyle değerler eğitimi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi.

Robin, B. (2006). The educational uses of digital storytelling. Technology and Teacher Education Annual Journal, 1(709), 1-9.

Robin, B. R. (2008). Digital storytelling: a powerful technology tool for the 21st century classroom. Theory into Practice, 47(3), 220-228.

Sadik, A. (2008). Digital storytelling: A meaningful technology-integrated approach for engaged student learning. Educational Technology Research and Development, (56), 487-506.

Taşer, S. (2012). Konuşma Eğitimi. İstanbul: Pegasus Yayınevi.

Taşer, S. (2000). Konuşma Eğitimi. İstanbul: Papirüs Yayınları.

Turgut, G. ve Kışla, T. (2015). Bilgisayar destekli hikâye anlatımı yöntemi: Alanyazın araştırması. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 97-121.

Tüfekçioğlu, B. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dinleme etkinlikleri ile sözcük öğretimi üzerine bir araştırma: Çukurova TÖMER örneği. E-Dil Dergisi, (2), 35-51.

Türk Dil Kurumu. (2020). Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.

Ürün Karahan, B. (2020). Dinlemeye yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, 1(2), 188-196.

Yamaç, A. (2015). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinin gelişiminde dijital hikâyelerin etkisi [Yayımlamamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara.

Yazar, Y. (2023). Zihinsel imge oluşturma uygulamalarının dinleme becerisine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yüksel, P. (2011). Using digital storyteliıng in early childhood education:a phenomenological study of teachers? experiences (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.