8. Sınıf Türkçe Ders Kitabında (2019) Yansıtılan Kök Değerler
(Root Values Reflected in the 8th Grade Turkish Textbook (2019) )

Yazar : Merve MİÇOOĞULLARI    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2021
Sayı : 1(2)
Sayfa : 104-127
Doi : 10.47834/utoad.10
898    587


Özet

Toplumların geçmişten günümüze kadar getirdikleri maddi manevi unsurlar diğer bir deyişle kültürel ögeler ve değerler söz konusu toplulukların kimliklerini oluşturan, birlik ve beraberliği sağlamanın yanında toplumların sürekliliğinin olması adına çoğu bireyce kabul görmüş kurallar, yargılar ya da inanışlardır. Özellikle ana malzemesi dil olması, milli ve evrensel değerlerin işlenmesi bakımından Türkçe dersi kapsamındaki edebi metinler ya da bilgi verici metinlerle değer aktarımı daha da önem kazanmış ve metinlerin nitelikleri iyileştirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada da MEB yayınları 8. sınıf Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe ders kitabı (2019) okuma metinleri değer aktarımı açısından incelenmiştir. Çalışma kapsamına dahil edilen okuma metinleri, 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı 10 kök değere göre tasnif edilmiştir. Elde edilen bulgular tablolar halinde verilmiştir. Bu yolla 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki okuma metinleri dolayısıyla temalar değerlerin aktarımı açısından karşılaştırmalı olarak ortaya konulmuştur. Araştırma olgubilim modelinde nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen bulgular alanyazında önceki yıllarda kullanılan Türkçe ders kitaplarının da dahil edildiği çalışmaların bulgularıyla karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak en fazla değer bulgusu sekizinci tema olan Vatandaşlık temasında, en az değer bulgusu ise Bilim ve Teknoloji temasında olmuştur. Değerlerin dağılımından hareketle denilebilir ki ders kitabındaki değerlerin yer verilme sıklığında bir dengenin gözetilmediği görülmektedir. Metinlere hâkim olan değer olarak sevgi ve vatanseverlik karşımıza çıkmaktadır. En az yer verilen değerler ise dürüstlük, sabır ve sorumluluktur. Özellikle belirtilmesi gereken bir diğer şey ise 10 kök değer içinde yer verilmeyen ancak metinlerde hatırı sayılır derecede kullanım alanı bulmuş bilimsellik ve estetik değerlerinin kök değerlere dahil edilmesi gerekliliğidir.



Anahtar Kelimeler

Türkçe ders kitabı, Türkçe öğretim programları, değer, değerler eğitimi, kök değerler, okuma metinleri



Abstract

The material and spiritual elements brought by societies from the past to the present, in other words, cultural elements and values are the rules, judgments or beliefs that are accepted by most individuals in order to ensure the continuity of societies as well as ensuring unity and solidarity. Value transfer has gained more importance with literary texts or informative texts within the scope of Turkish lesson, especially in terms of language being the main material and teaching national and universal values, and the qualities of the texts have been tried to be improved. In this study, reading texts of Ministry of National Education publications for 8th grade secondary school and imam hatip secondary School Turkish textbook (2019) were examined in terms of value transfer. The reading texts included in the study were classified according to 10 root values of the 2019 Turkish Course Curriculum. The findings obtained are given in tables. In this way, themes were presented comparatively in terms of the transmission of values through the reading texts in the 8th grade Turkish textbook. Descriptive analysis method, one of the qualitative research methods, was used for the analysis of the data. The findings obtained were compared with the findings of the studies that included Turkish textbooks used in previous years in the literature. As a result, the most value finding was in the eighth theme, Citizenship, and the least value finding was in the Science and Technology theme. Based on the distribution of values, it is seen that there is no balance in the frequency of including values in the textbook texts. The dominant values of the texts are love and patriotism. The least emphasized values are honesty, patience and responsibility. Another thing that should be especially noted is the necessity to include scientific and aesthetic values, which are not included in the 10 root values, but have found considerable use in the texts.



Keywords

Turkish textbook, Turkish curriculum, value, values education, root values, reading texts.