Sözcük, dilsel bir içerik oluşturmak için anlamsal ve bu içeriği dilin kurallarına göre yapılandırabilmek için işlevsel yönüyle bir dilin yapı taşıdır. Sözcük öğretimi dil öğretiminin odağında yer alan çok önemli bir alan olarak karşımıza çıkar. Bu durum da bir yönüyle sözcük öğretme süreci içinde yer alması gereken sözcüklerin seçimine özen gösterilmesi gerektiğine işaret etmektedir. Öğretilecek olan sözcüklerin seçiminde çok çeşitli ölçütler ve gerekçeler temel alınabilmektedir. Bu noktada sözcüğün zorluğu konusu karşımıza çıkmaktadır. Sözcük zorluğunu, sözcüklerin sesletilebilirliği, yazım düzenliliği yanı sıra biçimbirimsel saydamlık ve anlamın somutluğu ve imgelenebilirliği gibi birçok özellik belirler. Bu araştırmada Özbek öğrencilerce öğrenilmesi zor olarak algılanan sözcüklerin hangi dilsel gerekçelerle zor olarak algılandığını belirlemek amaçlanmış ve tarama yöntemi işe koşulmuştur. Uygun örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen Özbekistan Taşkent’te yabancı dil olarak Türkçe öğrenmekte olan 2. sınıf düzeyindeki gönüllü olarak katılmayı kabul eden 55 öğrenciye, sıklık, anlambilim ve biçimbirim olmak üzere 3 ulam ve 36 sözcükten oluşacak biçimde geliştirilen sözcük zorluğu sormacası uygulanmıştır. Öğrencilerin karşılaştıkları ve bildikleri sözcüklerin zorluğuna ilişkin algılarını saptamaya dönük bu çalışmada sözcüklerin iye oldukları biçimbirimsel, anlambilimsel ve kullanımsal boyutlarıyla ilgili çeşitli özelliklerin hem genel görünüm bakımından hem de kendi içinde ve kendi arasında karşılaştırmalı görünümler bakımından önemli verilere kaynaklık ettikleri görülmüştür. Sözcük öğretim süreçlerinin en önemli aşamalarından biri, sözcük seçiminin kolaydan zora ilkesine uygun olarak yapılmasıdır. Ayrıca, sözcüklerin daha etkili ve kalıcı bir şekilde öğretilebilmesi için seslem sayısı, anlambilimsel özellikler ve sıklık özelliklerinin önem sırasına göre dikkate alınmasının yerinde olacağı sonucuna ulaşılmıştır.
Özbek öğrenciler, sözcük öğretimi, sözcük seçimi, sözcük zorluğu, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi